Εργοθεραπεία

Θέληση για το Παιδί > Εργοθεραπεία

Η εργοθεραπεία εμπλέκει τη “θεραπευτική” χρήση της εργασίας, της αυτοεξυπηρέτησης και των δραστηριοτήτων παιχνιδιού με σκοπό να αυξήσει την αυτόνομη λειτουργία, να προωθήσει την ανάπτυξη και να προλάβει την αναπηρία. Μπορεί να συμπεριλάβει την προσαρμογή της δραστηριότητας ή του περιβάλλοντος ώστε να πετύχει το μέγιστο της ανεξαρτητοποίησης και να προωθήσει την ποιότητα ζωής (ΑΟΤΑ Executive Board, 1976).

Εργοθεραπεία είναι η χρήση σκόπιμης δραστηριότητας ή παρέμβασης σχεδιασμένης ώστε να επιτύχει λειτουργικά αποτελέσματα τα οποία προωθούν την υγεία, εμποδίζουν την βλάβη ή αναπηρία και εξελίσσουν, βελτιώνουν, στηρίζουν ή διατηρούν το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ανεξαρτητοποίησης κάθε ατόμου που υποφέρει από τραυματισμό, ασθένεια, γνωστική ανεπάρκεια, ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία, νοητική υστέρηση, αναπτυξιακή ή μαθησιακή δυσκολία, σωματική αναπηρία ή άλλη διαταραχή ή κατάσταση. Περιλαμβάνει εκτίμηση μέσω εξειδικευμένης παρατήρησης ή αξιολόγησης μέσω διαχείρισης και ερμηνείας σταθμισμένων ή μη σταθμισμένων τεστ και μετρήσεων (O.T. Practice for Regulation by A.O.T.A.)

H εργοθεραπεία λοιπόν είναι μια ειδικότητα που δραστηριοποιείται στον τομέα της υγείας και πιο συγκεκριμένα στην πρόληψη και αποκατάσταση. Επιδιώκει και καθιστά ικανό το άτομο να ανταπεξέλθει στις καθημερινές δραστηριότητες που είναι σημαντικές γι’ αυτό, παρ’ όλους τους λειτουργικούς περιορισμούς του.

Ο Ρόλος της Εργοθεραπείας στην
Ανάπτυξη και Υποστήριξη του Παιδιού

Οι υπηρεσίες που παρέχει ο εργοθεραπευτής είναι:

Αξιολογεί και παρεμβαίνει με βάση τις ανάγκες του ασθενή, σε συνεργασία με την οικογένεια, το φροντιστή ή άλλους.
Στοχεύει στην εξέλιξη, βελτίωση, στήριξη και διατήρηση δεξιοτήτων σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής, στην εργασία ή σε παραγωγικές διαδικασίες, στο παιχνίδι ή τη διασκέδαση.
Προωθεί, εξελίσσει και αποκαθιστά αισθητικοκινητικά, γνωστικά και ψυχοκοινωνικά στοιχεία του ατόμου στην καθημερινή του δραστηριοποίηση.
“Διδάσκει” τον ασθενή, την οικογένεια, το φροντιστή, ή άλλους να διεξάγουν την απαραίτητη κάθε φορά μορφή παρέμβασης.
Συνεργάζεται με την ομάδα αποκατάστασης ή άλλους οργανισμούς ώστε να παρέχεται η πλέον ολόπλευρη αντιμετώπιση και αποκατάσταση του ατόμου.

Σε ποιους απευθύνεται η εργοθεραπεία:

Η εργοθεραπεία προσανατολίζεται σ’ αυτούς που βρίσκονται σε κίνδυνο για:

Διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή
Εγκεφαλική παράλυση
Γνωστική ανεπάρκεια
Ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία
Νοητική υστέρηση
Εξελικτικές ή μαθησιακές δυσκολίες
Δυσπροσάρμοστη συμπεριφορά
Άλλες διαταραχές ή καταστάσεις

Οι μορφές παρέμβασης περιλαμβάνουν:

Θεραπευτική χρήση του έργου (λειτουργίας) με νόημα, στόχο και σκοπό.
Προσαρμογή των στοιχείων του περιβάλλοντος για ενίσχυση της λειτουργικής δραστηριοποίησης.
Διαβάθμιση στόχων και δραστηριοτήτων ως προϋποθέσεις για λειτουργική ενασχόληση.
Σχεδιασμό, κατασκευή, εφαρμογή ή εκπαίδευση στη χρήση υποστηρικτικής τεχνολογίας ή ορθοτικών μηχανημάτων.
Εφαρμογή μοντέλων φυσιολογικής παρέμβασης για προετοιμασία της καθημερινής λειτουργικότητας.

Η παιδιατρική Εργοθεραπεία:

Δραστηριοποιείται, στοχεύει και δίνει λύσεις σε προβλήματα που αφορούν βασικούς άξονες της φυσιολογικής ανάπτυξης.

Κινητικός τομέας σε παιδιά που:

Υπολείπονται στα στάδια της κινητικής εξέλιξης
Εμφανίζονται αδέξια σε δραστηριότητες αδρής κίνησης
Έχουν πρόβλημα με την ισορροπία και πέφτουν εύκολα
Κουράζονται γρήγορα και δείχνουν λιγότερη ενέργεια από άλλα παιδιά της ηλικίας τους
Έχουν φτωχή στάση του σώματος, ξαπλώνουν συνέχεια ή βουλιάζουν στην καρέκλα
Έχουν φτωχό έλεγχο σε λεπτές κινήσεις, δυσκολία να χειριστούν μικρά αντικείμενα, να κρατήσουν μολύβι ή να κόψουν με ψαλίδι
Δυσκολεύονται να γράφουν, να σχηματίζουν γράμματα ή να τα συνδυάσουν σε λέξεις ή προτάσεις.

Αισθητηριακός τομέας σε παιδιά που:

Δείχνουν υπερβολική ευαισθησία στο άγγιγμα, αποτραβιούνται ή αντιδρούν αρνητικά, όταν τα κρατάς ή χτυπάς στον ώμο
Αποφεύγουν με ασυνήθιστο τρόπο δραστηριότητες καθημερινής περιποίησης όπως χτένισμα ή βούρτσισμα δοντιών
Αποφεύγουν παιχνίδια που απαιτούν έντονη κινητική δραστηριοποίηση, δεν τους αρέσει η παιδική χαρά και ενδεχομένως φοβούνται υπερβολικά μήπως πέσουν
Είναι υπερβολικά ευαίσθητα στους ήχους ή τους θορύβους

Συμπεριφοριστικός τομέας σε παιδιά που:

Διασπάται εύκολα η προσοχή, η οργάνωση και η συγκέντρωση τους
Έχουν δυσκολία να μείνουν σε μία θέση και εμφανίζουν διαρκή
κινητικότητα και υπερενεργητικότητα.

Τομέας καθημερινής ζωής σε παιδιά που:

Καθυστερούν να αναπτύξουν δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης (π.χ. φαγητό, τουαλέτα)
δυσκολεύονται να ντυθούν, να κουμπωθούν ή να δέσουν τα κορδόνια
Έχουν προβλήματα με τη σίτιση (τρώνε ελάχιστα, έχουν πρόβλημα με τη μάσηση,
λερώνονται πολύ κατά τη διάρκεια του φαγητού, δυσκολεύονται στη χρήση ποτηριού ή άλλων σκευών).

Πως παρεμβαίνει ο εργοθεραπευτής:

Με βάση τους προαναφερθέντες άξονες της φυσιολογικής ανάπτυξης η πρόληψη, παρέμβαση και αποκατάσταση από τον εργοθεραπευτή απευθύνεται στους ακόλουθους τομείς δεξιοτήτων:

Αδρού συντονισμού όπως οπτικοκινητικός συγχρονισμός, ισορροπία, προσανατολισμός στο χώρο και συγχρονισμός των δύο ημιμορίων του σώματος (αμφίπλευρος συγχρονισμός).

Ο θεραπευτής αντιμετωπίζει προβλήματα:

Σε δραστηριότητες με μπάλα όπως να πιάσει, να πετάξει ή να χτυπήσει
Ισορροπίας όπως να πηδήξει, να ισορροπήσει στο ένα πόδι, να περπατήσει σε σανίδα, να βαδίσει με φτέρνα-δάκτυλα
Αδεξιότητας στη βάδιση, στο τρέξιμο
Αμφίπλευρου συγχρονισμού όπως να περάσει εμπόδια, να στρίψει ή να δραστηριοποιήσει διαγώνια τον κορμό
Ρυθμού όπως να “χορέψει” ή δραματοποιήσει παιδικά τραγούδια

Λεπτής κινητικότητας

Λεπτής κινητικότητας όπως ασκήσεις προγραφής, γραφή, χρήση ψαλιδιού, χειρισμός μικρών αντικειμένων σε κατασκευαστικό παιχνίδι.

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζονται είναι:

Στη θέση, στη σταθεροποίηση και στη δύναμη του χεριού και των δακτύλων
Στη σύλληψη και τον έλεγχο του μολυβιού
Στον έλεγχο του καρπού και του αντιβραχίου
Στο σχεδιασμό κίνησης των δακτύλων
Στην αντιγραφή σχεδίων
Στην οργάνωση του χώρου και της κατευθυντικότητας
Στις δεξιότητες οπτικής αντίληψης
Στην ταχύτητα και ακρίβεια

Γνωστικών και αντιληπτικών λειτουργιών

Νοητικών και αντιληπτικών λειτουργιών όπως μνήμη, προσοχή και οπτική επεξεργασία

Ο θεραπευτής αντιμετωπίζει προβλήματα:

Στην οπτική διάκριση, να βρίσκει ομοιότητες και διαφορές
Στις οπτικο-χωρικές σχέσεις, να μπορεί να αναγνωρίζει αντιστροφή αντικειμένων ή συμβόλων
Στην οπτική μνήμη, στην αντίληψη του φόντου και τη διάκριση πρώτου-δεύτερου πλάνου σε φωτογραφία