Η παιδιατρική φυσικοθεραπεία είναι ένας διαφορετικός τομέας της επιστήμης της φυσικοθεραπείας.

Τα παιδιά δεν πρέπει να συγκρίνονται με τους ενήλικες κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης και θεραπείας. Το παιδί είναι ένας νέος, ζωντανός οργανισμός που αναπτύσσεται γρήγορα. Αυτό και μόνο το γεγονός κατευθύνει τον τρόπο παρέμβασης του φυσικοθεραπευτή. Έτσι ένα πρόγραμμα παρέμβασης για το παιδί με κινητική δυσλειτουργία είναι σύνθετο. Για να σχεδιαστεί ένα τέτοιο πρόγραμμα απαιτείται η κατανόηση της αλληλεπίδρασης των βιολογικών, περιβαλλοντολογικών και αναπτυξιακών παραγόντων που επηρεάζουν το παιδί.

Ο στόχος της παιδιατρικής φυσικοθεραπείας είναι να εκπαιδεύσει το παιδί με την εγκεφαλική παράλυση, τη μυϊκή δυστροφία και άλλες κινητικές δυσλειτουργίες, έτσι ώστε να λειτουργήσει όσο γίνεται καλύτερα και πιο κοντά στη φυσιολογική κίνηση. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την αναχαίτιση των παθολογικών προτύπων κίνησης και την ταυτόχρονη διευκόλυνση των φυσιολογικών προτύπων αυτής. Τα αναπτυξιακά στάδια είναι εκείνα που καθοδηγούν τον φυσικοθεραπευτή στον προσδιορισμό των στόχων του αλλά και στην εκτέλεση του θεραπευτικού προγράμματος. Αυτό που θα πρέπει να επιδιώκει ο φυσικοθεραπευτής είναι η εμπέδωση από το παιδί της φυσιολογικής κίνησης και η βελτίωση της λειτουργικότητάς του. Άλλωστε αυτό είναι και το ζητούμενο: να μπορέσει το παιδί να λειτουργήσει όσο γίνεται πιο φυσιολογικά για να ενσωματωθεί καλύτερα στο κοινωνικό περιβάλλον.

Ο φυσικοθεραπευτής γνωρίζει ότι το παιδί με το οποίο δουλεύει είναι ενεργό μέλος μιας οικογένειας. Έτσι θα πρέπει να δουλέψει με την οικογένεια, ιδιαίτερα με εκείνα τα μέλη που περνούν πολλές ώρες της ημέρας με το παιδί και να τα εκπαιδεύσει πάνω στο θεραπευτικό πρόγραμμα, όχι μόνο για να επιτύχουν ένα καλύτερο λειτουργικό αποτέλεσμα, αλλά και για να αναπτύξουν στο παιδί υπευθυνότητα, αυτοεκτίμηση και ανεξαρτητοποίηση κ.λ.π. Η οικογένεια θα πρέπει να παρέχει στο παιδί συνεχή και σταθερή υποστήριξη επιτρέποντάς του να αναπτυχθεί και να γίνει ώριμο και ανεξάρτητο, μέσα στα πλαίσια της αίσθησης ασφάλειας που μόνο αυτή μπορεί να παρέχει.

Οι γονείς και ιδιαίτερα η μητέρα πρέπει να εμπλέκονται όσο το δυνατόν περισσότερο στον καθορισμό των στόχων και τις προσδοκίες που θέτει ο φυσικοθεραπευτής για το παιδί τους αλλά και στο ίδιο το θεραπευτικό πρόγραμμα, εφόσον αυτό θα πρέπει να εφαρμόζεται και στο σπίτι για να υπάρχει συνεχής και ολοκληρωμένη παρέμβαση.
Αυτή η ενεργός συμμετοχή των γονιών στον καθορισμό των στόχων τους βοηθάει ώστε να είναι ρεαλιστές στις απαιτήσεις τους από το παιδί. Πολλές φορές περιμένουν πολύ περισσότερα από ότι το παιδί μπορεί να τους δώσει και “ξεχνούν” να επιβραβεύσουν το παιδί για αυτά που έχει κατακτήσει. Άλλες φορές περιμένουν πολύ λίγα και δεν ενθαρρύνουν το παιδί να λειτουργήσει στο επίπεδο που έχει ήδη κατακτήσει.

Ένα καλό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας καθοδηγεί και υποστηρίζει τους γονείς στο να εκτελέσουν κάποιες βασικές ασκήσεις στο σπίτι, τους βοηθάει καθώς και να αντεπεξέλθουν σε δυσκολίες όπως η σίτιση, ο ύπνος, το κλάμα, το ντύσιμο-γδύσιμο, οι οποίες, εάν παραμείνουν, ελαχιστοποιούν τις πιθανότητες για επαρκή παρέμβαση από τους ίδιους.

Οι γονείς θα πρέπει να μάθουν:
α)
ποιές είναι οι φυσιολογικές θέσεις και κινήσεις έτσι ώστε να τις ενθαρρύνουν για να γίνουν πιο αποτελεσματικοί
στην παρέμβασή τους
β) ποιά ανεπιθύμητα κινητική πρότυπα να αποθαρρύνουν
γ) ποιέςθέσεις είναι καλές για επικοινωνία
δ) πώς να επικοινωνούν με το παιδί και πώς να ενθαρρύνουν το λόγο
ε) ποιέςαισθητηριακές και αντιληπτικές εμπειρίες να ενισχύσουν
ζ) ποιόν ειδικό εξοπλισμό να χρησιμοποιούν για να διευκολύνουν την κίνηση
η) πώς να κρατούν και να μεταφέρουν το παιδί τους
θ) ποιά παιχνίδια να χρησιμοποιούν έτσι ώστε να επιτύχουν τα παραπάνω

 
  ΞΑΠΛΩΜΕΝΟ ΚΑΘΙΣΤΟ ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΟΜΙΛΙΑ
ΝΕΟΓΕΝΝΗΤΟ
(Μπρούμητα)
Τα μέλη σε κάμψη
 
Αντανακλα-
στικές κινήσεις φυγής
Δεν μπορεί να καθήσει
 
Ξαπλωμένο ανάσκελα το κεφάλι γέρνει στο πλάι
Αυτόματες 
κινήσεις βαδίσματος 
(1)
Αντανακλα-
στικό του δραγμού
Αντιδρά σε ισχυρά φωτεινά και ακουστικά ερεθίσματα
 
Αντανακλα-
στικό εναγκαλι-
σμου
Πραγματοποιεί την πρώτη του επαφή με το περιβάλλον με το δέρμα του Ζωηρές κραυγές
1ος ΜΗΝΑΣ
(Μπρούμητα)
Σηκώνει το κεφάλι για λίγο (3″)
 
Το γυρίζει 
απο το ένα πλάι στο άλλο
Το κεφάλι κρέμεται 
πίσω στην προσπάθεια να το ανασηκώσει
 
Ανασηκώνει για λίγο απο εμπρός το κεφάλι
Αντανακλα-
στική στήριξη 
(2)
Αντανακλα-
στικό του δραγμού
 
Τα χέρια σε γροθιά
 
Υποτυπώδη
ανάπτυξη χειρισμών
Παρακο-
λουθεί
Θηλασμός
 
Ησυχάζει 
στην αγγαλιά
Κλάμα
2ος ΜΗΝΑΣ
(Μπρούμητα)
Σηκώνει το κεφάλι (10″)
 
Τουλάχιστον 45 μοίρες
Στηρίζει το κεφάλι για 5″ περίπου Μεταβατική φάση. Τα (1) και (2) δεν εκλύονται πια τακτικά Τα χέρια είναι συχνά μισάνοιχτα Σταματά στον ήχο κουδουνιού
Πρώτο 
χαμόγελο
Ήχοι απο φωνήεντα
3ος ΜΗΝΑΣ
(Μπρούμητα)
Κρατά το κεφάλι για 1 λεπτό
 
Σχηματίζεται 90 μοίρες γωνία
Σηκώνει για λίγο το κεφάλι όταν το ανασηκώνουμε και
το κρατά όρθιο για μισό λεπτό
Λυγίζει τα 
πόδια όταν 
το σηκώνουμε
 
Τα (1) και (2) εξαφανίζονται
Κουνά την κουδουνί-
στρα που του δίνουμε με αδέξιες και νευρικές κινήσεις
Ακολουθεί με το βλέμμα τη κουδουνί-
στρα απο τη μια κόγχη του ματιού στην άλλη
Κοινωνικό χαμόγελο
Αλυσίδες απο ρρρ…
(λαρυγγι-
σμούς)
4ος ΜΗΝΑΣ “Κολυμπάει”
Κρατά το κεφάλι του όταν το ανασηκώνουμε
 
Κρατά το κεφάλι όρθιο όταν το γέρνουμε πλάι
Καμιά 
σημαντική αλλαγή
 
Πόδια σε 
ελαφρά 
κάμψη
Παίζει με τα χέρια του
 
Τα φέρνει στη μέση γραμμή του σώματος
Βάζει στο στόμα τα χέρια του και τα παιχνίδια του Γελάει δυνατά
Χαρού-
μενες φωνούλες
5ος ΜΗΝΑΣ Γυρίζει απο μπρούμητα ανάσκελα παθητικά Όταν το ανασηκώνουμε για να καθήσει κάμπτει τα χέρια, τα πόδια και το κεφάλι
Βαστάει για 
λίγο (1″) το βάρος του σώματός του
Όταν είναι ανάκελα απλώνει το χέρι προς το παιχνίδι και το αγγίζει αλλά δεν το πιάνει
Αντιλαμβά-
νεται κινούμενα αντικείμενα και λεπτά ακουστικά ερεθίσματα
Ξεχωρίζει τον αυστηρό απο τον ήπιο τόνο
Άλλα δεν μαθαίνουν
τίποτα και άλλα κάνουν συνδια-
σμούς ήχων
6ος ΜΗΝΑΣ

Στηρίζεται 
στα 
τεντωμένα 
του μπράτσα

Χέρια μισάνοιχτα ή τελείως ανοιχτά

Τέλειος έλεγχος της θέσης του κεφαλιού Βαστάει το 
βάρος του σώματός πιο σταθερά και για πολύ χρόνο

Πιάνει με σιγουριά το παιχνίδι με όλη την παλάμη

Αλλάζει το παιχνίδι απο το ένα χέρι στο άλλο

Λεπτή ακοή και αξιόλογη παρατηρητι-
κότητα

Στρέφει το κεφάλι προς το θόρυβο ενός χαρτιού που τσαλακώ-
νεται

Ξεχωρίζει τα γνωστά πρόσωπα 
απο τα 
άγνωστα
Ρυθμικές αλυσίδες συλλαβών
7ος ΜΗΝΑΣ Γυρίζει απο ανάσκελα μπρούμητα (ενεργητικό γύρισμα) Ξαπλωμένος ανάσκελα πιάνει τα πόδια του και παίζει μ΄αυτά Χορεύει

Πιάνει και με τα δύο χέρια

Γυρίζει το παιχνίδι μέσα στα χέρια του

Ψάχνει κάποιο αντικείμενο που του έπεσε Πρώτο κοινωνικό παιχνίδι το “κρυφτούλι” “Κουβε-
ντιάζει” αλλάζο-
ντας ένταση και τονικότητα
8ος ΜΗΝΑΣ Προσπαθεί να μετακινηθεί γυρίζοντας γύρω απο τον άξονά του

Τραβάει μόνο του για να ανακαθήσει

Κάθεται μόνο του για αρκετά δευτερόλεπτα

Στηρίζεται στο πλάι

Δεν αποκτά καινούργιες ικανότητες Τελειοποί-
ηση ικανοτήτων που έχει ήδη αποκτήσει
Αυξάνεται η προσοχή του και η ικανότητα για συγκέ-
ντρωση

Αναγνωρίζει άγνωστα πρόσωπα

Παρακολουθεί τους άλλους στις δραστη-
ριότητές τους

Ενδιαφέρεται για την εικόνα του στον καθρέφτη

Ψιθυρίζει
 9ος ΜΗΝΑΣ Έρπει για να κινηθεί εκούσια

Κάθεται μόνο του για ένα ολόκληρο λεπτό

Στηρίζεται με τα χέρια προς τα πίσω

Στέκεται όταν πιάνεται μόνο από τα χέρια Αφήνει αντικείμενα να πέφτουν επίτηδες

Ενδιαφέρεται για σιγανούς ήχους

Ξεχωρίζει σχέσεις χώρου (μπρός, πίσω)

Παίζει κρυφτούλι Σαφείς διπλές συλλαβές
 10ος ΜΗΝΑΣ

Κουνιέται πίσω – μπρός πάνω στα χέρια και τα γόνατα.

Προετοιμασία
για
μπουσούλημα

Καταφέρνει να ανακάθεται μόνο του

Κάθεται με τεντωμένα πόδια και ίσια πλάτη

Πιάνεται 
απο τα έπιπλα και σηκώνεται

Κρατιέται και στέκεται

Το πιάσιμο της “λαβίδας” με αντίχειρα – δείκτη τεντωμένο

Συνεργασία των δυο χεριών

Μαθαίνει να πετά με ορμή αντικείμενα

Ενδιαφέρεται για λεπτομέρειες

Μιμείται κινήσεις

Χαίρεται όταν το παινεύουμε

Διάλογος

Όταν το ρωτάμε ψάχνει για αντικεί-
μενα και πρόσωπα

 11ος ΜΗΝΑΣ Μπουσουλάει με τα τέσσερα Κάθεται ελεύθερα με καλή ισορροπία

Προχωρεί 
προς το πλάι γύρω απο τα έπιλα

Προχωρεί μπροστά 
όταν το κρατάμε απο τα χέρια

Το πιάσιμο της “τανάλιας” με αντίχειρα – δείκτη σε κάμψη

Τραβά το παιχνίδι απο το κορδόνι κοντά του

Αντιλαμβά-
νεται τις σχέσεις των πραγμάτων μεταξύ τους

Τρώει χωρίς βοήθεια με τα χέρια του

Πίνει απο το φλυτζάνι

Πρώτες συλλαβές με νόημα

Καταλα-
βαίνει τις απαγορευ-
σεις

 12ος ΜΗΝΑΣ

Τελειοποίηση των ικανοτήτων απο την ξαπλωτή θέση

Δεν αλλάζει τίποτα Περπατά στηριγμένο στο ένα χέρι Δίνει το αντικείμενο στο χέρι

Περνά μικρά αντικείμενα απο μικρά ανοίγματα

Συντονισμός ματιού – χεριού

Παίζει κυνηγητό Χρησιμο-
ποιεί τις πρώτες παιδικές λέξεις με σημασία
Share This